του Κώστα Ροδινού
Η Wall Street Journal, στην ηλεκτρονική της έκδοση, παρουσιάζει τη ζωή στην Ευρωζώνη (Life in the Euroze) , μέσα από τις ιστορίες 6 οικογενειών από διαφορετικές χώρες.
Από την Ελλάδα έχουν επιλέξει την οικογένεια του Κωνσταντίνου Καφούρου και της Κατερίνας Αθανασούλη, που ζεί με το γιο τους Βασιλάκη (20 μηνών) και τη γιαγιά Παναγιώτα Αθανασούλη, ετών 72.
Η πιο συγκλονιστική σκηνή του βίντεο είναι όταν η κυρά Παναγιώτα, εξομολογείται ότι δεν κοιμάται τα βραδυά, συχνά κλαίει και ανησυχεί για το κόσμο στον οποίο θα μεγαλώσει, ο μόλις 20 μηνών, εγγονός της.
Χθές, λίγο μετά τα μεσάνυχτα, μου τηλεφώνησε ένας φίλος από τη Νέα Υόρκη. Είχε δεί το βίντεο.
«Ξέρετε γιατί στο τέλος θα τα καταφέρετε εσείς οι Έλληνες; Γιατί είστε δεμένοι με τις οικογένειές σας . Θα ξαναβρείτε τις δυνάμεις σας. Αν η κυρά Παναγιώτα ήταν στην Αμερική, πιθανότατα θα έμενε σε κάποιο senior home στη Φλόριντα, θα έπαιζε μπίγκο τις Κυριακές με τις φίλες της και θα τηλεφωνούσε τον εγγονό της δυο τρείς φορές το χρόνο, για να ανταλλάξουν ευχές. Δεν θα ξαναγρυπνούσε ανησυχώντας για το μέλλον του….»
Δεν έχει άδικο….
Μας κατέβαλλε η απαισιοδοξία…
Έχω ακούσει πολλές ιστορίες το τελευταίο χρόνο με αφορμή την κρίση. Ότι οι Έλληνες αρχίζουμε και ανακαλύπτουμε χαμένες αξίες: την κοινωνική αλληλεγγύη, τη συνετή διαχείριση, την οικονομία, την αλληλοβοήθεια.
Όμως, μας έχει καταβάλει η απαισιοδοξία. Σύμφωνα με το Ευρωβαρόμετρο είμαστε ο πλέον απαισιόδοξος λαός της Ευρώπης. «Έλληνες, οι πιο απαισιόδοξοι; Θα αστειεύονται!» Μου είπε ο φίλος μου, που τη διάβασε. Έχει χρόνια να έρθει στην Ελλάδα και έμεινε με την εικόνα από τις Καλοκαιρινές του διακοπές. Και, όμως, στο μυαλό τον περισσότερων ξένων, η Ελλάδα ήταν ταυτισμένη, εκτός από την πολιτιστική της κληρονομιά, με την αισιοδοξία. «Ένα πέτρινο ακρωτήρι στο Αιγαίο», όπως είχε πεί ο Σεφέρης, αλλά λουσμένο στο φώς…
Αυτός το ανέσπερο φώς, έχει θαμπώσει την τελευταία διετία. Έχουμε διασυρθεί, ταπεινωθεί, απαξιωθεί…Το γέλιο μας κοντεύει να σβήσει και αλίμονο, αν χαθεί…
Ο Γιώργος Δελαστίκ, στο προχθεσινό του άρθρο στο «Εθνος», έκανε μια διαπίστωση, τομή, κατά τη γνώμη μου: «…παλιότερα η Ελλάδα ήταν πάμπτωχη ή φτωχή, αλλά τα πράγματα συνεχώς καλυτέρευαν. Με ταχύτερο ή βραδύτερο κατά εποχές ρυθμό, αλλά πάντα καλυτέρευαν. Τώρα είναι η πρώτη φορά μετά το 1940 που κατακρημνίζεται βίαια και μαζικά το βιοτικό επίπεδο όλων των Ελλήνων.»
Περιμένουμε τα χειρότερα….
Λοιπόν, το μέγα πρόβλημα της χώρας είναι ότι δεν υπάρχει πλέον ελπίδα στον κόσμο. Το βλέπεις, το ακούς, το αισθάνεσαι καθημερινά, με όποιους και να μιλήσεις.
Η έλλειψη ελπίδας οδηγεί στην απογοήτευση και η απογοήτευση στην παραίτηση.
Για αυτό και οι διαμαρτυρίες έχουν αραιώσει. Λίγοι είναι αυτοί που πιστεύουν ό,τι κάτι μπορεί να αλλάξει, έστω και οριακά προς το καλύτερο…
Δυστυχώς, όταν περιμένεις τα χειρότερα, συνήθως έρχονται! Και εμείς περιμένουμε να μας συμβεί το μοιραίο.
Κάποιοι μάλιστα βιάζονται κιόλας επειδή πιστεύουν πως μετά τη σταύρωση έρχεται η λυτρωτική ανάσταση.
Δεν έχουμε ελπίδα να τα καταφέρουμε, αν δεν το πιστέψουμε πρώτοι εμείς. Κανένας δεν θα προστρέξει προς βοήθειά μας, αν πρώτοι εμείς δεν παρουσιάσουμε ένα εθνικό σχέδιο για το μέλλον μας στο οποίο να πιστεύουμε. Και να δείξουμε οτι είμαστε αποφασισμένοι να τηρήσουμε πάση θυσία και με κάθε κόπο.
«όταν η συμφορά, συμφέρει..»
Σε όλους αυτούς που νομίζουν ότι δεν τους αφορά η παρούσα κρίση επειδή έβγαλαν τα λεφτά τους έξω και περιμένουν ως κοράκια το μοιραίο για να εφορμήσουν, θα τους θυμίσω το στίχο του Ντίνου Χριστιανόπουλου:
«Κοκκινίσατε άραγε για την τόση ευτυχία σας, έστω και για μια φορά;
Είπατε να κρατήσετε ενός λεπτού σιγή για τους απεγνωσμένους;»
Σιγά μην θιγούν! Θα πείτε…
«Όταν η συμφορά συμφέρει, λογάριαζέ την για πόρνη», γράφει ο Ελύτης στο «Σηματολόγιον»…
Ο μέσος Έλληνας δεν ευθύνεται για την τραγωδία που βιώνει η χώρα. Και από το «μέρισμα της ανάπτυξης», κοκκαλάκια εισέπραξε και ένα άθλιο κράτος-δυνάστη να τον ταλαιπωρεί. Άλλοι, τσέπωσαν επιδοτήσεις, επιχορηγήσεις, προμήθειες και κάθε είδους παροχές.
Λίγο φιλότιμο…
Αλήθεια πόσο κόστισε στο κράτος αυτή η επιδοτούμενη ανάπτυξη των τελευταίων δεκαετιών και ποιοί ωφελήθηκαν; Θα κάνουμε ποτέ το λογαριασμό; Μήπως, είναι καιρός να ζητήσει η χώρα κάτι πίσω, ως αντάλλαγμα; Για παράδειγμα, αντί να φουσκώνουν τις θυρίδες των ελβετικών τραπεζών, μήπως να αγόραζαν μαζικά ελληνικό χρέος;
Να πάρει η χώρα μια ανάσα; Το έκαναν οι Βέλγοι. Το έκαναν και οι Ιταλοί. Εδώ, γιατί κανένας δεν πήρε την πρωτοβουλία; Έχει δίκιο που μας βγάζει γλώσσα ο Ρέστλερ. Γιατί να έρθουν Γερμανοί επενδυτές, όταν φεύγουν οι Έλληνες;
Εδώ και δυο χρόνια, έχουν βάλει στη μέγκενη, αυτόν τον ανυπεράσπιστο, μέσο Έλληνα και τον συνθλίβουν Για να πάρουν το υστέρημα του. Μειώνουν μισθούς. Κόβουν συντάξεις. Βάζουν ειδικό τέλος στο σπίτι του. Αυξάνουν το ρεύμα και τη συμμετοχή στα φάρμακά του. Ο μέσος Έλληνας είναι σε απόγνωση.
«Λίγο φιλότιμο δεν έχουν βρε παιδί μου; Λίγο φιλότιμο, να πάρει ο διάολος;» Με ρώτησε απελπισμένη η κυρία Σοφία, που έχει τον άντρα της άρρωστο και μόλις πήραν την κουτσουρεμένη τους σύνταξη, έτρεξαν να πληρώσουν το τέλος του Βενιζέλου. Από το φόβο, μη τους κοπεί το ρεύμα. Και η μισή σύνταξη πήγε στα χρωστούμενα. Και έρχονται γιορτές…
Ένας άνεμος αισιοδοξίας
Κάθε μέρα, όλο και κάποιος με ρωτάει: «Τι λές θα τα καταφέρουμε;» Κουνάνε το κεφάλι με δυσπιστία όταν τους λέω ότι φυσικά και μπορούμε να τα καταφέρουμε.
Ο κόσμος έχει χάσει την εμπιστοσύνη του. Είναι φοβισμένος, παρατημένος, αγωνίζεται πολύ δύσκολα για να φέρει βόλτα. Ώρες-ώρες έχω την εντύπωση ότι παρακολουθεί, χωρίς πραγματικά να ακούει, έναν δημόσιο διάλογο αδιάφορο και ξένο… Τι να του πάρει ακόμα ο Βενιζέλος;
Φέτος, αντί για ευχές έστειλα μια γνωστή ρήση του Μartin Luther King: «We must accept finite disappointment, but never lose infinite hope.»
Και κάτι ακόμα του ιδίου.
Όταν περάσουν όλα αυτά, «να θυμόμαστε, όχι τα λόγια των εχθρών μας, αλλά τη σιωπή των φίλων μας»
Εμείς οι Έλληνες, χρειαζόμαστε ένα ζωογόνο άνεμο αισιοδοξίας…
Αρκετά ως εδώ….
Καιρός να πάρουμε τις τύχες της πατρίδας στα χέρια μας…
Χρόνια Πολλά σε όλους..
