Του ΦΙΛΗ ΚΑΪΤΑΤΖΗ
Κινητικότητα παρουσιάζεται στο θέμα της αποκρατικοποίησης των εισηγμένων εταιρειών ύδρευσης - αποχέτευσης Αθηνών και Θεσσαλονίκης ΕΥΔΑΠ, ΕΥΑΘ, καθώς στο παιχνίδι έχουν μπει και οι Ισραηλινοί, ενώ ενδιαφέρον έχουν δείξει και οι Κινέζοι.
Κάθετα αντίθετοι για την εξαγορά των δύο εταιρειών από μεγάλες ιδιωτικές είναι ο Σύλλογος Μηχανικών ΠΕ&ΤΕ της ΕΥΔΑΠ, το Σωματείο Εργαζομένων της ΕΥΑΘ, αλλά και οι οικολογικές οργανώσεις όπως το MEDSOS. «Το νερό είναι ένα δημόσιο αγαθό, ένας φυσικός και περιβαλλοντικός πόρος που υπερβαίνει την έννοια της ιδιοκτησίας και ως εκ τούτου δεν είναι οικονομική έννοια, αλλά βιολογική, που όμως κρύβει μέσα της οικονομικά στοιχεία», τονίζει ο πρόεδρος του Δ.Σ. της οργάνωσης Βαγγέλης Κουκιάσας.
Κάθετα αντίθετοι για την εξαγορά των δύο εταιρειών από μεγάλες ιδιωτικές είναι ο Σύλλογος Μηχανικών ΠΕ&ΤΕ της ΕΥΔΑΠ, το Σωματείο Εργαζομένων της ΕΥΑΘ, αλλά και οι οικολογικές οργανώσεις όπως το MEDSOS. «Το νερό είναι ένα δημόσιο αγαθό, ένας φυσικός και περιβαλλοντικός πόρος που υπερβαίνει την έννοια της ιδιοκτησίας και ως εκ τούτου δεν είναι οικονομική έννοια, αλλά βιολογική, που όμως κρύβει μέσα της οικονομικά στοιχεία», τονίζει ο πρόεδρος του Δ.Σ. της οργάνωσης Βαγγέλης Κουκιάσας.
Τέσσερις είναι οι εταιρείες κολοσσοί που παρέχουν υπηρεσίες ύδρευσης και αποχέτευσης σε περισσότερες από 150 χώρες: «Suez RWE», «Vivendi», «Environment» (μετέπειτα Veolia), «ThamesWater» και «WessexWater». H Suez και η Veolia ελέγχουν περίπου το 70% της παγκόσμιας αγοράς. Στην Ελλάδα εκτός από την κρατική ισραηλινή εταιρεία «Mecorot Israel National Water Co.», τα ποσοστά της ΕΥΔΑΠ ΑΕ και της ΕΥΑΘ ΑΕ φαίνεται να διεκδικούν η «Veolia MIG Greece», η «Suez Environment», η «ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ» με την ισπανική «Aqualia», αν και στις συνεργασίες τα πράγματα είναι ακόμα ρευστά (ενδιαφέρον έχει δείξει και η πλευρά Μπόμπολα).
Με δήλωσή του ο υπουργός Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων Μάκης Βορίδης έχει τονίσει ότι δεν μπορεί να φανταστεί αποκρατικοποίηση χωρίς στρατηγική. Είναι ανάγκη, είπε, να συζητηθούν πριν από οτιδήποτε άλλο στρατηγικά ζητήματα για τη διαχείριση του νερού που συνδέονται με την ασφάλεια, την επάρκεια, την εξασφάλισή του. Αυτή είναι η μεγάλη συζήτηση και οτιδήποτε άλλο μπορεί να περιμένει.
Η ΕΥΔΑΠ ΑΕ σε περιόδους ύφεσης αύξησε την κερδοφορία (2010) κατά 158% χωρίς αυξήσεις τιμολογίων, αποφέροντας κέρδη στο κράτος από τη φορολογία και από τα μερίσματα. Επιπλέον, σύμφωνα με το επίσημο στατιστικό δελτίο του Χρηματιστηρίου Αξιών Αθηνών (ΧΑΑ), μόνο το εννεάμηνο του 2011 παρουσίασε κέρδη της τάξεως του 75%. Η ΕΥΔΑΠ δεν επιβαρύνει τον κρατικό προϋπολογισμό και δεν χρηματοδοτείται από το κράτος, λέει ο Σύλλογος Μηχανικών της εταιρείας.
«Αντιθέτως, το ελληνικό δημόσιο και οι οργανισμοί τοπικής αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ) οφείλουν στην εταιρεία περισσότερα από 700 εκατομμύρια ευρώ (το ποσό αυτό αυξάνεται κάθε χρόνο). Συνεπώς, η λύση της ιδιωτικοποίησης στοχεύει στην εκμετάλλευση του πλέον πολύτιμου φυσικού πόρου προς όφελος ολιγοπωλιακών συμφερόντων». Υπενθυμίζεται ότι η ΕΥΔΑΠ είναι εισηγμένη από το 1999 στο ΧΑΑ και το πλειοψηφικό πακέτο (61%) ανήκει στο Δημόσιο. Το ίδιο καθεστώς ισχύει και για την ΕΥΑΘ, με το Δημόσιο να κατέχει το 74%. Η εταιρεία ύδρευσης της συμπρωτεύουσας σημείωσε αύξηση κατά 66% στα καθαρά κέρδη μετά φόρων το 2011, δηλαδή 20,6 εκατομμύρια ευρώ έναντι 12,4 εκατομμυρίων το προηγούμενο έτος. Παράλληλα, τα προ φόρων κέρδη ανήλθαν στο ποσό των 26 εκατομμυρίων ευρώ έναντι 20,8 το 2010, σημειώνοντας αύξηση 24,57%.
«Αντιθέτως, το ελληνικό δημόσιο και οι οργανισμοί τοπικής αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ) οφείλουν στην εταιρεία περισσότερα από 700 εκατομμύρια ευρώ (το ποσό αυτό αυξάνεται κάθε χρόνο). Συνεπώς, η λύση της ιδιωτικοποίησης στοχεύει στην εκμετάλλευση του πλέον πολύτιμου φυσικού πόρου προς όφελος ολιγοπωλιακών συμφερόντων». Υπενθυμίζεται ότι η ΕΥΔΑΠ είναι εισηγμένη από το 1999 στο ΧΑΑ και το πλειοψηφικό πακέτο (61%) ανήκει στο Δημόσιο. Το ίδιο καθεστώς ισχύει και για την ΕΥΑΘ, με το Δημόσιο να κατέχει το 74%. Η εταιρεία ύδρευσης της συμπρωτεύουσας σημείωσε αύξηση κατά 66% στα καθαρά κέρδη μετά φόρων το 2011, δηλαδή 20,6 εκατομμύρια ευρώ έναντι 12,4 εκατομμυρίων το προηγούμενο έτος. Παράλληλα, τα προ φόρων κέρδη ανήλθαν στο ποσό των 26 εκατομμυρίων ευρώ έναντι 20,8 το 2010, σημειώνοντας αύξηση 24,57%.
«Κίνηση 136»
Το Σωματείο Εργαζομένων της ΕΥΑΘ στην προσπάθειά του να παραμείνει το νερό κοινωνικό αγαθό, δημιούργησαν πέρσι το καλοκαίρι την «Κίνηση 136».
Το Σωματείο Εργαζομένων της ΕΥΑΘ στην προσπάθειά του να παραμείνει το νερό κοινωνικό αγαθό, δημιούργησαν πέρσι το καλοκαίρι την «Κίνηση 136».
Η πρωτοβουλία αυτή αποβλέπει στη συμμετοχή πολιτών και φορέων στο διαγωνισμό του ταμείου αξιοποίησης της ιδιωτικής περιουσίας του Δημοσίου. Με στόχο να εξαγοράσουν το 40%, να πάρουν το management και να έχουν τον κοινωνικό έλεγχο του νερού της πόλης τους. «Με 136 ευρώ εφάπαξ ανά υδρόμετρο/οικογένεια, μπορούμε να σταματήσουμε τις πολυεθνικές και να γίνουμε εμείς κύριοι του νερού μας», λένε. Κάθε συμμετοχή, ακόμη κι αν τα χρήματα που θα συνεισφέρει κάποιος είναι πολλαπλάσια των 136 ευρώ, ισοδυναμεί με μία ψήφο». Τελικός σκοπός τους -εκτός των άλλων- είναι να βγει και η ΕΥΑΘ ΑΕ από το Χρηματιστήριο και την κερδοσκοπία.
«Το δημόσιο αγαθό του νερού δεν είναι μια μορφή ιδιωτικής ιδιοκτησίας του κράτους και δεν μπορεί ανάλογα με τις πολιτικές, οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες που επικρατούν, η κρατική εξουσία να αποφασίζει αυθαίρετα πώς θα το διαχειριστεί και με τι όρους θα το διαθέτει», επισημαίνει ο Βαγγέλης Κουκιάσας: «Η ΕΥΔΑΠ, η ΕΥΑΘ αλλά και οι μεγάλες δημοτικές επιχειρήσεις ύδρευσης-αποχέτευσης (ΔΕΥΑ) διαθέτουν μεγάλη πείρα και τεχνογνωσία. Αν δεν λειτουργούν σωστά, τη μεγάλη ευθύνη φέρει η πολιτεία. Διαφωνούμε με την ιδιωτικοποίησή τους, διότι αυτό δεν μπορεί να γίνεται μέσα από κανόνες της ελεύθερης αγοράς, επειδή αντιβαίνει βασικά πράγματα».
Όπως, για παράδειγμα: Τη διαχείριση η οποία στηρίζεται στη ζήτηση και όχι στην προσφορά, τη διατήρηση και ανάπτυξη των φυσικών πόρων, το δικαίωμα της ελεύθερης πρόσβασης κ.λπ. Ο πρόεδρος του MEDSOS θεωρεί ότι επειδή με το νερό ασχολούνται τρία υπουργεία, περιφέρειες, δήμοι, δημόσιοι οργανισμοί, δημόσιες και ιδιωτικές εταιρείες, θα πρέπει να δημιουργηθεί μια ανεξάρτητη αρχή. Που πρέπει να βάλει άμεσα: τους σωστούς όρους πρόσβασης, χρήσης, τιμολόγησης, πληροφόρησης μέσα από μια συνεχή διαβούλευση με τους πολίτες - χρήστες.
«Η επαναδημοτικοποίηση των υπηρεσιών ύδρευσης στην πόλη του Παρισιού αποτελεί ίσως το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα», μας αναφέρει η υπεύθυνη πολιτικής του MEDSOS Ερμιόνη Φρεζούλη: «Το δημοτικό συμβούλιο αποφάσισε πριν από 3 χρόνια να μην ανανεώσει το συμβόλαιο με τις εταιρείες που διαχειρίζονταν τις υπηρεσίες ύδρευσης από το 1985. Οι αρχές προχώρησαν στη δημιουργία μιας δημόσιας επιχείρησης (Eau de Paris). Η νέα σύμβαση που υπογράφτηκε μεταξύ της δημόσιας επιχείρησης και του δήμου, του παρέχει τη δυνατότητα να ελέγχει την αποτελεσματικότητα του συστήματος».
Για να επιστρέψουμε στα δικά μας, η τιμή του νερού στην Αττική είναι 12 ευρώ τον μήνα ανά νοικοκυριό 4 ατόμων, όταν η τιμή ενός εμφιαλωμένου νερού είναι 2.000 φορές μεγαλύτερη από την ίδια ποσότητα που διατίθεται από την ΕΥΔΑΠ, όπως έχει πει χαρακτηριστικά ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας Νίκος Μπάρδης. Σε επικοινωνία που είχαμε μαζί του, τόνισε με έμφαση ότι η επεξεργασία, η μεταφορά και η αποχέτευση είναι άλλο πράγμα από αυτό καθαυτό το κοινωνικό αγαθό του νερού.
Αυτή τη στιγμή, ο πολίτης το πληρώνει στο κράτος. Αν αλλάξουν τα πράγματα, θα το πληρώνει σε ιδιώτη. Του αντιτάξαμε ότι δεν είναι τόσο απλό το πράγμα και πως ο ιδιώτης θα επιδιώξει δικαιωματικά το συμφέρον του, δηλαδή το κέρδος (που συνεπάγεται αύξηση τιμολογίων κ.ά.). Ο ίδιος εξήγησε ότι δεν είναι πολιτικός, αλλά ο ρόλος του είναι θεσμικός. Είπε όμως ότι αλλιώς θα ήταν τα πράγματα αν η ΕΥΔΑΠ δεν ήταν εισηγμένη στο Χρηματιστήριο. «Αυτό είναι μια πραγματικότητα».
Σε έρευνα του MEDSOS, οι συμμετέχοντες αποφάνθηκαν σε ποσοστό 66,3% «ότι θα αποδέχονταν να υπάρξει μια μικρή αναλογική επιβάρυνση στο λογαριασμό ύδρευσης - αποχέτευσης, ούτως ώστε τα χρήματα που θα προκύψουν να διοχετευτούν σε δαπάνες για την αποκατάσταση δικτύων - διαρροών κ.λπ.». Επίσης, ότι «επιθυμούν να συμμετέχουν ενεργά στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων».
Και αυτό είναι μια άλλη πραγματικότητα…
isotimia.gr
