Βασικός στόχος η προσέλκυση ξένων επενδύσεων και όχι η συλλογή εσόδων
Tου Βαγγελη Μανδραβελη
Αλλαγή φιλοσοφίας στο πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων διαπιστώνεται μετά την αναθεώρησή του στη βάση του νέου Μνημονίου που συμφωνήθηκε μεταξύ της χώρας και των δανειστών της. Το νέο πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων φέρεται να εξορθολογίζεται σε ό,τι αφορά τους στόχους και τις επιδιώξεις του, ενώ αποκτά μια πιο αναπτυξιακή διάσταση απ’ ό,τι στο πρόσφατο παρελθόν, στο οποίο είχε περισσότερο εισπρακτικό χαρακτήρα.
Αυτή η αλλαγή στρατηγικής επιβεβαιώνεται και από το Ταμείο Αξιοποίησης της Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου (ΤΑΙΠΕΔ). Μιλώντας σε εκδήλωση του Ελληνογερμανικού Επιμελητηρίου ο διευθύνων σύμβουλος του Ταμείου κ. Κώστας Μητρόπουλος, χαρακτήρισε το πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων ως το σημαντικότερο κανάλι δημιουργίας Αμεσων Ξένων Επενδύσεων (ΑΞΕ), τις οποίες αναζητεί εναγωνίως η χώρα. Στόχος είπε, «είναι η προσέλκυση επενδύσεων και όχι η πώληση των περιουσιακών στοιχείων». Πρόσθεσε δε, ότι, στις προτεραιότητες του ταμείου είναι η αξιοποίηση των υποδομών της χώρας (λιμάνια, αεροδρόμια, αυτοκινητόδρομοι κ.λπ.), η οποία, όπως ανέφερε, «θα γεννήσει ένα νέο κύμα επενδύσεων, αλλ’ όχι και τα ταμεία του Δημοσίου». Τέλος ο κ. Μητρόπουλος ανέφερε ότι θα προσφερθούν καλές ευκαιρίες, τόσο για τα επενδυτικά κεφάλαια, όσο και για τη χώρα, αλλά προεξόφλησε ότι η χώρα δεν θα προεισπράξει μεγάλα ποσά από την αξιοποίηση π.χ. του Ελληνικού.
Για να εξισορροπήσει τα μειωμένα έσοδα του προγράμματος αποκρατικοποιήσεων, το Ταμείο σχεδιάζει την εισαγωγή προβλέψεων (ρητρών) στις όποιες συναφθείσες συμφωνίες αποκρατικοποίησης, απ’ όπου το Δημόσιο θα έχει συμμετοχή σε μελλοντικά κέρδη και υπεραξίες. Η πρόβλεψη αυτή εκτιμάται ότι θα μετριάσει σε βάθος χρόνου, τις όποιες απώλειες αξιών που σημειώνονται σήμερα εξαιτίας της ρευστότητας στο πολιτικό και οικονομικό κλίμα της χώρας. Παράλληλα θα λειτουργήσει και ως ανάχωμα στις όποιες πολιτικές αντιδράσεις υπάρξουν σε σχέση με το αντίτιμο πώλησης των δημόσιων περιουσιακών στοιχείων.
Η αλλαγή πλεύσης που έχει συμφωνηθεί με την τρόικα, επιβεβαιώνεται και από τη χρονική απομάκρυνση των οικονομικών στόχων του προγράμματος. Τα 50 δισ. ευρώ, σύμφωνα με τον κ. Μητρόπουλο, ως οικονομικός στόχος παραμένει ισχυρός, αλλά έχει μετατεθεί πλέον σε «βάθος χρόνου». Ο ίδιος πάντως απέφυγε να τοποθετηθεί με νούμερα σχετικά με την πορεία των εσόδων από τις αποκρατικοποιήσεις στα επόμενα χρόνια και περιορίστηκε στη γνωστοποίηση του άμεσα επικείμενου προγράμματος αποκρατικοποιήσεων.
Η πιο ώριμη αποκρατικοποίηση είναι εκείνη των ΔΕΠΑ/ΔΕΣΦΑ, είτε σαν μια οντότητα είτε σαν δύο οντότητες. Σε περίπου 2 έως 3 μήνες αναμένεται να ξεκινήσει και η διαδικασία πώλησης του 35% των ΕΛΠΕ, για ν’ ακολουθήσει η έναρξη της διαδικασίας αξιοποίησης των πρώτων δύο ακινήτων της χώρας. Πρόκειται για το Διεθνές Κέντρο Τύπου (IBC), που θ’ αξιοποιηθεί με τη μέθοδο της μίσθωσης για χρονικό διάστημα της τάξης των 100 ετών και τη δημόσια έκταση 500 στρεμμάτων στην περιοχή της Κασσιόπειας στην Κέρκυρα η οποία θ’ αξιοποιηθεί με τη μέθοδο της επιφανείας. Θ’ ακολουθήσει, σύμφωνα με το στέλεχος του ΤΑΙΠΕΔ, η πώληση και επαναμίσθωση (sale & lease back) των 29 ακινήτων -από 39 που ήταν αρχικά- και την οποία το κ. Μητρόπουλος, τη χαρακτήρισε ως μέθοδο «sale & repuschase», καθώς τ’ ακίνητα θα επαναγοραστούν από το Δημόσιο στο τέλος της μίσθωσης.
Η επόμενη αποκρατικοποίηση που θα ξεκινήσει είναι εκείνη της Λάρκο η οποία χαρακτηρίζεται ως μεγάλου επενδυτικού ενδιαφέροντος. Η εταιρεία διαθέτει το έκτο μεγαλύτερο ορυχείο στον κόσμο εξαγωγής νικελίου και κοβαλτίου. «Στο όχι μακρινό μέλλον θα γίνει και η πώληση του 29% του μετοχικού κεφαλαίου του ΟΠΑΠ», πρόσθεσε ο διευθύνων σύμβουλος του ΤΑΙΠΕΔ, καταλήγοντας ότι ακολουθεί ο ΟΔΙΕ και η διαδικασία πώλησης του 49% του Καζίνο της Πάρνηθας. Για την αποκρατικοποίηση των ΕΥΔΑΠ/ΕΥΑΘ, το Ταμείο προσανατολίζεται να ξεκινήσει μια διαδικασία επέκτασης της σύμβασης παραχώρησης που ήδη διαθέτουν οι δύο εταιρείες.
Για το β΄ εξάμηνο προγραμματίζεται η εκκίνηση της διαδικασίας αξιοποίησης των περιφερειακών αεροδρομίων, δέκα περιφερειακών λιμανιών και μαρίνων της χώρας και η πώληση των συμμετοχών σε ΟΛΠ/ΟΛΘ. Αντίθετα δεν αναμένεται να ξεκινήσουν οι αποκρατικοποιήσεις των ΕΑΣ, ΕΛΒΟ και Τραινοσέ καθώς εμφανίζονται προβλήματα, πιθανόν που έχουν να κάνουν με κρατικές ενισχύσεις. Επίσης πίσω κάνει το Ταμείο στην ιδιωτικοποίηση των ΑΤΕ και Τ.Τ. μέχρι να ολοκληρωθεί η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών. Πάντως, όπως σημείωσε ο κ. Μητρόπουλος, η πρόθεση πώλησης των συγκεκριμένων περιουσιακών στοιχείων παραμένει.
Ενας βράχος και τέσσερις ύφαλοι
Εναν «βράχο» και τέσσερις «υφάλους» πρέπει να διέλθει το ΤΑΙΠΕΔ τους επόμενους μήνες προκειμένου να προωθηθεί το πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων. Σύμφωνα με τον κ. Μητρόπουλο, ο «βράχος» είναι το αποκαλούμενο ρίσκο της χώρας -αλλά και της Ευρωζώνης ώς ένα βαθμό- και οι «ύφαλοι» έχουν να κάνουν με:
- την τεχνική και νομική προετοιμασία των προς αποκρατικοποίηση περιουσιακών στοιχείων,
- το κανονιστικό και ρυθμιστικό πλαίσιο των αγορών που λειτουργούν αυτά,
- τη συμβατότητά τους με το κοινοτικό δίκαιο και τέλος
- τις εγκρίσεις του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
Ο κ. Μητρόπουλος εμφανίσθηκε αισιόδοξος σχετικά με τον «βράχο» και τον τρίτο «ύφαλο». Σε ό,τι αφορά το ρίσκο της χώρας, σημείωσε ότι ένα μεγάλο μέρος της αβεβαιότητας αναιρέθηκε με τις αποφάσεις του Eurogroup το περασμένο Σαββατοκύριακο. Επίσης, για τη συμβατότητα των αποκρατικοποιήσεων με το κοινοτικό δίκαιο, ανέφερε ότι έχουν δημιουργηθεί ομάδες εργασίας από τις δύο πλευρές (Ε.Ε. και ΤΑΙΠΕΔ) οι οποίες συζητούν τα θέματα κοινού ενδιαφέροντος, π.χ. κρατικών ενισχύσεων, θεμάτων ανταγωνισμού κ.λπ. Σε ό,τι αφορά τους άλλους «υφάλους», το στέλεχος του ΤΑΙΠΕΔ, προσδοκά στην εξεύρεση λύσεων μέσω της Τask Force οποία συμφωνήθηκε με την τρόικα.
Tου Βαγγελη Μανδραβελη
Αλλαγή φιλοσοφίας στο πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων διαπιστώνεται μετά την αναθεώρησή του στη βάση του νέου Μνημονίου που συμφωνήθηκε μεταξύ της χώρας και των δανειστών της. Το νέο πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων φέρεται να εξορθολογίζεται σε ό,τι αφορά τους στόχους και τις επιδιώξεις του, ενώ αποκτά μια πιο αναπτυξιακή διάσταση απ’ ό,τι στο πρόσφατο παρελθόν, στο οποίο είχε περισσότερο εισπρακτικό χαρακτήρα.
Αυτή η αλλαγή στρατηγικής επιβεβαιώνεται και από το Ταμείο Αξιοποίησης της Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου (ΤΑΙΠΕΔ). Μιλώντας σε εκδήλωση του Ελληνογερμανικού Επιμελητηρίου ο διευθύνων σύμβουλος του Ταμείου κ. Κώστας Μητρόπουλος, χαρακτήρισε το πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων ως το σημαντικότερο κανάλι δημιουργίας Αμεσων Ξένων Επενδύσεων (ΑΞΕ), τις οποίες αναζητεί εναγωνίως η χώρα. Στόχος είπε, «είναι η προσέλκυση επενδύσεων και όχι η πώληση των περιουσιακών στοιχείων». Πρόσθεσε δε, ότι, στις προτεραιότητες του ταμείου είναι η αξιοποίηση των υποδομών της χώρας (λιμάνια, αεροδρόμια, αυτοκινητόδρομοι κ.λπ.), η οποία, όπως ανέφερε, «θα γεννήσει ένα νέο κύμα επενδύσεων, αλλ’ όχι και τα ταμεία του Δημοσίου». Τέλος ο κ. Μητρόπουλος ανέφερε ότι θα προσφερθούν καλές ευκαιρίες, τόσο για τα επενδυτικά κεφάλαια, όσο και για τη χώρα, αλλά προεξόφλησε ότι η χώρα δεν θα προεισπράξει μεγάλα ποσά από την αξιοποίηση π.χ. του Ελληνικού.
Για να εξισορροπήσει τα μειωμένα έσοδα του προγράμματος αποκρατικοποιήσεων, το Ταμείο σχεδιάζει την εισαγωγή προβλέψεων (ρητρών) στις όποιες συναφθείσες συμφωνίες αποκρατικοποίησης, απ’ όπου το Δημόσιο θα έχει συμμετοχή σε μελλοντικά κέρδη και υπεραξίες. Η πρόβλεψη αυτή εκτιμάται ότι θα μετριάσει σε βάθος χρόνου, τις όποιες απώλειες αξιών που σημειώνονται σήμερα εξαιτίας της ρευστότητας στο πολιτικό και οικονομικό κλίμα της χώρας. Παράλληλα θα λειτουργήσει και ως ανάχωμα στις όποιες πολιτικές αντιδράσεις υπάρξουν σε σχέση με το αντίτιμο πώλησης των δημόσιων περιουσιακών στοιχείων.
Η αλλαγή πλεύσης που έχει συμφωνηθεί με την τρόικα, επιβεβαιώνεται και από τη χρονική απομάκρυνση των οικονομικών στόχων του προγράμματος. Τα 50 δισ. ευρώ, σύμφωνα με τον κ. Μητρόπουλο, ως οικονομικός στόχος παραμένει ισχυρός, αλλά έχει μετατεθεί πλέον σε «βάθος χρόνου». Ο ίδιος πάντως απέφυγε να τοποθετηθεί με νούμερα σχετικά με την πορεία των εσόδων από τις αποκρατικοποιήσεις στα επόμενα χρόνια και περιορίστηκε στη γνωστοποίηση του άμεσα επικείμενου προγράμματος αποκρατικοποιήσεων.
Η πιο ώριμη αποκρατικοποίηση είναι εκείνη των ΔΕΠΑ/ΔΕΣΦΑ, είτε σαν μια οντότητα είτε σαν δύο οντότητες. Σε περίπου 2 έως 3 μήνες αναμένεται να ξεκινήσει και η διαδικασία πώλησης του 35% των ΕΛΠΕ, για ν’ ακολουθήσει η έναρξη της διαδικασίας αξιοποίησης των πρώτων δύο ακινήτων της χώρας. Πρόκειται για το Διεθνές Κέντρο Τύπου (IBC), που θ’ αξιοποιηθεί με τη μέθοδο της μίσθωσης για χρονικό διάστημα της τάξης των 100 ετών και τη δημόσια έκταση 500 στρεμμάτων στην περιοχή της Κασσιόπειας στην Κέρκυρα η οποία θ’ αξιοποιηθεί με τη μέθοδο της επιφανείας. Θ’ ακολουθήσει, σύμφωνα με το στέλεχος του ΤΑΙΠΕΔ, η πώληση και επαναμίσθωση (sale & lease back) των 29 ακινήτων -από 39 που ήταν αρχικά- και την οποία το κ. Μητρόπουλος, τη χαρακτήρισε ως μέθοδο «sale & repuschase», καθώς τ’ ακίνητα θα επαναγοραστούν από το Δημόσιο στο τέλος της μίσθωσης.
Η επόμενη αποκρατικοποίηση που θα ξεκινήσει είναι εκείνη της Λάρκο η οποία χαρακτηρίζεται ως μεγάλου επενδυτικού ενδιαφέροντος. Η εταιρεία διαθέτει το έκτο μεγαλύτερο ορυχείο στον κόσμο εξαγωγής νικελίου και κοβαλτίου. «Στο όχι μακρινό μέλλον θα γίνει και η πώληση του 29% του μετοχικού κεφαλαίου του ΟΠΑΠ», πρόσθεσε ο διευθύνων σύμβουλος του ΤΑΙΠΕΔ, καταλήγοντας ότι ακολουθεί ο ΟΔΙΕ και η διαδικασία πώλησης του 49% του Καζίνο της Πάρνηθας. Για την αποκρατικοποίηση των ΕΥΔΑΠ/ΕΥΑΘ, το Ταμείο προσανατολίζεται να ξεκινήσει μια διαδικασία επέκτασης της σύμβασης παραχώρησης που ήδη διαθέτουν οι δύο εταιρείες.
Για το β΄ εξάμηνο προγραμματίζεται η εκκίνηση της διαδικασίας αξιοποίησης των περιφερειακών αεροδρομίων, δέκα περιφερειακών λιμανιών και μαρίνων της χώρας και η πώληση των συμμετοχών σε ΟΛΠ/ΟΛΘ. Αντίθετα δεν αναμένεται να ξεκινήσουν οι αποκρατικοποιήσεις των ΕΑΣ, ΕΛΒΟ και Τραινοσέ καθώς εμφανίζονται προβλήματα, πιθανόν που έχουν να κάνουν με κρατικές ενισχύσεις. Επίσης πίσω κάνει το Ταμείο στην ιδιωτικοποίηση των ΑΤΕ και Τ.Τ. μέχρι να ολοκληρωθεί η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών. Πάντως, όπως σημείωσε ο κ. Μητρόπουλος, η πρόθεση πώλησης των συγκεκριμένων περιουσιακών στοιχείων παραμένει.
Ενας βράχος και τέσσερις ύφαλοι
Εναν «βράχο» και τέσσερις «υφάλους» πρέπει να διέλθει το ΤΑΙΠΕΔ τους επόμενους μήνες προκειμένου να προωθηθεί το πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων. Σύμφωνα με τον κ. Μητρόπουλο, ο «βράχος» είναι το αποκαλούμενο ρίσκο της χώρας -αλλά και της Ευρωζώνης ώς ένα βαθμό- και οι «ύφαλοι» έχουν να κάνουν με:
- την τεχνική και νομική προετοιμασία των προς αποκρατικοποίηση περιουσιακών στοιχείων,
- το κανονιστικό και ρυθμιστικό πλαίσιο των αγορών που λειτουργούν αυτά,
- τη συμβατότητά τους με το κοινοτικό δίκαιο και τέλος
- τις εγκρίσεις του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
Ο κ. Μητρόπουλος εμφανίσθηκε αισιόδοξος σχετικά με τον «βράχο» και τον τρίτο «ύφαλο». Σε ό,τι αφορά το ρίσκο της χώρας, σημείωσε ότι ένα μεγάλο μέρος της αβεβαιότητας αναιρέθηκε με τις αποφάσεις του Eurogroup το περασμένο Σαββατοκύριακο. Επίσης, για τη συμβατότητα των αποκρατικοποιήσεων με το κοινοτικό δίκαιο, ανέφερε ότι έχουν δημιουργηθεί ομάδες εργασίας από τις δύο πλευρές (Ε.Ε. και ΤΑΙΠΕΔ) οι οποίες συζητούν τα θέματα κοινού ενδιαφέροντος, π.χ. κρατικών ενισχύσεων, θεμάτων ανταγωνισμού κ.λπ. Σε ό,τι αφορά τους άλλους «υφάλους», το στέλεχος του ΤΑΙΠΕΔ, προσδοκά στην εξεύρεση λύσεων μέσω της Τask Force οποία συμφωνήθηκε με την τρόικα.
