Του Ευθύμιου Λύτρα
Προϊστάμενου Υπηρεσίας ΚΕΡΕΦΥΤ και Έρευνας (R&D)
Η Υπηρεσία ΚΕΡΕΦΥΤ και Έρευνας (R&D) δημιουργήθηκε στα τέλη του 2010,
με κύριο στόχο το συντονισμό, τη διοργάνωση και την εκπόνηση όλων των
ερευνητικών δραστηριοτήτων της ΕΥΔΑΠ.
Οι ερευνητικές δραστηριότητες, ειδικά σε θέματα διαχεί-
ρισης νερού και αποβλήτων, περιλαμβάνουν πάντα ένα
πολύ σημαντικό στάδιο, τη διεξαγωγή πειραματικών με-
τρήσεων, που αποτελούν τις παρατηρήσεις οι οποίες επι-
βεβαιώνουν και τεκμηριώνουν κάθε ερευνητική εργασία.
Η Υπηρεσία Έρευνας και Ανάπτυξης στεγάζεται στο ΚΕΡΕ-
ΦΥΤ, το ερευνητικό κέντρο της ΕΥΔΑΠ, το οποίο στο πα-
ρελθόν παρήγαγε σημαντικό ερευνητικό έργο, στοχευμένο
προς τις νέες τεχνολογίες υγειονομικού ενδιαφέροντος.
Σήμερα, με τα νέα δεδομένα και την ευρύτερη δραστηριό-
τητα της Υπηρεσίας Έρευνας και Ανάπτυξης που αγκαλιάζει
όλους τους κύκλους εργασιών της ΕΥΔΑΠ, τα εργαστήρια
του ΚΕΡΕΦΥΤ καλούνται να στηρίξουν όλα τα ερευνητικά
προγράμματα που εκπονούνται από την Υπηρεσία Έρευνας
και Ανάπτυξης, είτε αυτόνομα είτε σε συνεργασία με άλλα
επιστημονικά ιδρύματα και φορείς και στοχεύουν στη βελ-
τιστοποίηση των κύκλων εργασιών της εταιρείας.
Με τα δεδομένα αυτά, κρίθηκε απαραίτητη η άμεση δια-
πίστευση των εργαστηρίων του ΚΕΡΕΦΥΤ κατά ISO 17025,
ώστε να εφαρμόσουν ένα σύστημα διαχείρισης ποιότητας
που θα καθιστά αδιάβλητα τα αποτελέσματα των δοκιμών
που εφαρμόζουν.
Επιπλέον, είναι σαφές πως η ΕΥΔΑΠ, ως η μεγαλύτερη
εταιρεία ύδρευσης και αποχέτευσης στον ελληνικό χώρο,
οφείλει να διαθέτει εργαστήρια που παράγουν αξιόπιστα
αλλά και αδιαμφισβήτητα αποτελέσματα, αλλά και γενι-
κότερα ένα ερευνητικό κέντρο με κύρος που θα είναι πρω-
τοπόρο στον ελλαδικό χώρο και θα ανταγωνίζεται ερευ-
νητικά κέντρα εταιρειών ύδρευσης και αποχέτευσης του
εξωτερικού.
Η διαπίστευση ενός εργαστηρίου είναι ένα ιδιαίτερα απαι-
τητικό εγχείρημα. Απαιτεί τη δημιουργία ενός συστήματος
διαχείρισης ποιότητας που περιλαμβάνει ένα διαχειριστικό
μέρος, αλλά και ένα τεχνικό μέρος που στην περίπτωση
του εργαστηρίου είναι το πιο σημαντικό, γιατί μέσω αυτού
τεκμηριώνεται όλη η τεχνική ικανότητα του εργαστηρίου
που σχετίζεται με την ορθότητα των αποτελεσμάτων που
παράγει.
Το τεχνικό μέρος του συστήματος διαχείρισης ποιότητας
αναπτύσσεται από επιστήμονες με εμπειρία και ειδικές
γνώσεις σε θέματα στατιστικής, αναλυτικής χημείας και
μικροβιολογίας, όπως η επικύρωση των μεθόδων ανά-
λυσης, η εκτίμηση της αβεβαιότητας της μέτρησης, ο σχε-
διασμός προγραμμάτων παρακολούθησης και διατήρη-
σης της εμπιστοσύνης του εξοπλισμού και ο σχεδιασμός
στατιστικών τεχνικών παρακολούθησης της ποιότητας των
αποτελεσμάτων.
Και όλα τα παραπάνω αναπτύσσονται για κάθε ξεχωριστή
αναλυτική μέθοδο που διαπιστεύεται σε κάθε εργαστήριο.
Είναι σαφές λοιπόν πως ένα εργαστήριο που διαπιστεύεται
για πολλές αναλυτικές μεθόδους έχει πολλαπλάσιο φόρτο
εργασίας από ένα εργαστήριο που διαπιστεύεται για μία ή
δύο μεθόδους.
Η διαπίστευση του χημικού εργαστηρίου της Υπηρε-
σίας Έρευνας και Ανάπτυξης αποτέλεσε ένα επίπονο
έργο, το οποίο επιτελέσθηκε σε ιδιαίτερα μικρό χρο-
νικό διάστημα που δε θα ήταν υπερβολή να ειπωθεί
πως αποτελεί χρόνο ρεκόρ!
Από τη στιγμή που ξεκίνησαν οι σχετικές εργασίες, ένα ερ-
γαστήριο χωρίς καμία πρότερη υποδομή και εμπειρία σε
θέματα διαπίστευσης, υπέστη την αρχική αξιολόγησή του
από τον εθνικό φορέα διαπίστευσης σε μόνο εννέα μήνες
και για ένα πεδίο δέκα δοκιμών σε πλήθος διαφορετικών
υποστρωμάτων!
Η πρώτη επιτυχημένη κίνηση διαπίστευσης των εργαστηρί-
ων της Υπηρεσίας Έρευνας και Ανάπτυξης στόχευσε στην
διαπίστευση δέκα χημικών δοκιμών, που εφαρμόζονται
σε υποστρώματα όπως απόβλητα, αστικά λύματα, εκροές
σταθμών επεξεργασίας λυμάτων, νερό επαναχρησιμοποί-ησης, επιφανειακό και πόσιμο νερό.
Με τον τρόπο αυτό, η ΕΥΔΑΠ απέκτησε πλέον το
πρώτο χημικό εργαστήριο που είναι διαπιστευμένο
για τη διενέργεια δοκιμών σε αστικά λύματα και βι-
ομηχανικά απόβλητα. Επιπλέον, το χημικό εργαστή-
ριο της Υπηρεσίας Έρευνας και Ανάπτυξης είναι έτοι-
μο να υποστηρίξει το έργο της επαναχρησιμοποίη-
σης του νερού των εκροών του ΚΕΛ Ψυττάλειας, ένα
σημαντικό χρηματοδοτούμενο έργο που επιτελείται
μέσω της συνεργασίας της Υπηρεσίας Έρευνας και
Ανάπτυξης με τη Διεύθυνση Σχεδιασμού και Ανά-
πτυξης και γενικότερα μέσω της συνεργασίας της ΕΥ-
ΔΑΠ με την Περιφέρεια Αττικής.
Μέσα από τη διαδικασία διαπίστευσης, η ποιότητα της ερ-
γασίας στο χημικό εργαστήριο του ερευνητικού κέντρου
βελτιώθηκε αλματωδώς, το προσωπικό επιμορφώθηκε
σε εξειδικευμένα θέματα, τυποποιήθηκαν διαδικασίες και
οδηγίες εργασίας και ποσοτικοποιήθηκαν αναλυτικά χαρα-
κτηριστικά των μεθόδων ανάλυσης.
Το συνολικό αποτέλεσμα είναι έργο μιας ομάδας
εργαζομένων με εξειδικευμένες γνώσεις που συνε-
χίζουν να εργάζονται σκληρά προς την κατεύθυνση
της διατήρησης της ποιότητας.
Γιατί δεν πρέπει να ξεχνάμε πως η διατήρηση ενός συστή-
ματος διαχείρισης ποιότητας είναι ένα έργο εξίσου σημαντι-
κό και επίπονο με την αρχική προετοιμασία των εργαστηρί-
ων για τη διαπίστευση.
Έτσι, στα εργαστήρια της Υπηρεσίας Έρευνας και Ανάπτυ-
ξης τίθενται συνεχώς στόχοι βελτίωσης της ποιότητας και
επέκτασης του πεδίου διαπίστευσης, ώστε σε μικρό χρονι-
κό διάστημα το ΚΕΡΕΦΥΤ, το ερευνητικό κέντρο της Υπη-
ρεσίας Έρευνας και Ανάπτυξης, να μπορέσει να αποτελεί
πάλι ένα κόσμημα για την ΕΥΔΑΠ και έναν πιλότο για τις
εταιρείες ύδρευσης και αποχέτευσης στον ελληνικό χώρο.
Προϊστάμενου Υπηρεσίας ΚΕΡΕΦΥΤ και Έρευνας (R&D)
Η Υπηρεσία ΚΕΡΕΦΥΤ και Έρευνας (R&D) δημιουργήθηκε στα τέλη του 2010,
με κύριο στόχο το συντονισμό, τη διοργάνωση και την εκπόνηση όλων των
ερευνητικών δραστηριοτήτων της ΕΥΔΑΠ.
Οι ερευνητικές δραστηριότητες, ειδικά σε θέματα διαχεί-
ρισης νερού και αποβλήτων, περιλαμβάνουν πάντα ένα
πολύ σημαντικό στάδιο, τη διεξαγωγή πειραματικών με-
τρήσεων, που αποτελούν τις παρατηρήσεις οι οποίες επι-
βεβαιώνουν και τεκμηριώνουν κάθε ερευνητική εργασία.
Η Υπηρεσία Έρευνας και Ανάπτυξης στεγάζεται στο ΚΕΡΕ-
ΦΥΤ, το ερευνητικό κέντρο της ΕΥΔΑΠ, το οποίο στο πα-
ρελθόν παρήγαγε σημαντικό ερευνητικό έργο, στοχευμένο
προς τις νέες τεχνολογίες υγειονομικού ενδιαφέροντος.
Σήμερα, με τα νέα δεδομένα και την ευρύτερη δραστηριό-
τητα της Υπηρεσίας Έρευνας και Ανάπτυξης που αγκαλιάζει
όλους τους κύκλους εργασιών της ΕΥΔΑΠ, τα εργαστήρια
του ΚΕΡΕΦΥΤ καλούνται να στηρίξουν όλα τα ερευνητικά
προγράμματα που εκπονούνται από την Υπηρεσία Έρευνας
και Ανάπτυξης, είτε αυτόνομα είτε σε συνεργασία με άλλα
επιστημονικά ιδρύματα και φορείς και στοχεύουν στη βελ-
τιστοποίηση των κύκλων εργασιών της εταιρείας.
Με τα δεδομένα αυτά, κρίθηκε απαραίτητη η άμεση δια-
πίστευση των εργαστηρίων του ΚΕΡΕΦΥΤ κατά ISO 17025,
ώστε να εφαρμόσουν ένα σύστημα διαχείρισης ποιότητας
που θα καθιστά αδιάβλητα τα αποτελέσματα των δοκιμών
που εφαρμόζουν.
Επιπλέον, είναι σαφές πως η ΕΥΔΑΠ, ως η μεγαλύτερη
εταιρεία ύδρευσης και αποχέτευσης στον ελληνικό χώρο,
οφείλει να διαθέτει εργαστήρια που παράγουν αξιόπιστα
αλλά και αδιαμφισβήτητα αποτελέσματα, αλλά και γενι-
κότερα ένα ερευνητικό κέντρο με κύρος που θα είναι πρω-
τοπόρο στον ελλαδικό χώρο και θα ανταγωνίζεται ερευ-
νητικά κέντρα εταιρειών ύδρευσης και αποχέτευσης του
εξωτερικού.
Η διαπίστευση ενός εργαστηρίου είναι ένα ιδιαίτερα απαι-
τητικό εγχείρημα. Απαιτεί τη δημιουργία ενός συστήματος
διαχείρισης ποιότητας που περιλαμβάνει ένα διαχειριστικό
μέρος, αλλά και ένα τεχνικό μέρος που στην περίπτωση
του εργαστηρίου είναι το πιο σημαντικό, γιατί μέσω αυτού
τεκμηριώνεται όλη η τεχνική ικανότητα του εργαστηρίου
που σχετίζεται με την ορθότητα των αποτελεσμάτων που
παράγει.
Το τεχνικό μέρος του συστήματος διαχείρισης ποιότητας
αναπτύσσεται από επιστήμονες με εμπειρία και ειδικές
γνώσεις σε θέματα στατιστικής, αναλυτικής χημείας και
μικροβιολογίας, όπως η επικύρωση των μεθόδων ανά-
λυσης, η εκτίμηση της αβεβαιότητας της μέτρησης, ο σχε-
διασμός προγραμμάτων παρακολούθησης και διατήρη-
σης της εμπιστοσύνης του εξοπλισμού και ο σχεδιασμός
στατιστικών τεχνικών παρακολούθησης της ποιότητας των
αποτελεσμάτων.
Και όλα τα παραπάνω αναπτύσσονται για κάθε ξεχωριστή
αναλυτική μέθοδο που διαπιστεύεται σε κάθε εργαστήριο.
Είναι σαφές λοιπόν πως ένα εργαστήριο που διαπιστεύεται
για πολλές αναλυτικές μεθόδους έχει πολλαπλάσιο φόρτο
εργασίας από ένα εργαστήριο που διαπιστεύεται για μία ή
δύο μεθόδους.
Η διαπίστευση του χημικού εργαστηρίου της Υπηρε-
σίας Έρευνας και Ανάπτυξης αποτέλεσε ένα επίπονο
έργο, το οποίο επιτελέσθηκε σε ιδιαίτερα μικρό χρο-
νικό διάστημα που δε θα ήταν υπερβολή να ειπωθεί
πως αποτελεί χρόνο ρεκόρ!
Από τη στιγμή που ξεκίνησαν οι σχετικές εργασίες, ένα ερ-
γαστήριο χωρίς καμία πρότερη υποδομή και εμπειρία σε
θέματα διαπίστευσης, υπέστη την αρχική αξιολόγησή του
από τον εθνικό φορέα διαπίστευσης σε μόνο εννέα μήνες
και για ένα πεδίο δέκα δοκιμών σε πλήθος διαφορετικών
υποστρωμάτων!
Η πρώτη επιτυχημένη κίνηση διαπίστευσης των εργαστηρί-
ων της Υπηρεσίας Έρευνας και Ανάπτυξης στόχευσε στην
διαπίστευση δέκα χημικών δοκιμών, που εφαρμόζονται
σε υποστρώματα όπως απόβλητα, αστικά λύματα, εκροές
σταθμών επεξεργασίας λυμάτων, νερό επαναχρησιμοποί-ησης, επιφανειακό και πόσιμο νερό.
Με τον τρόπο αυτό, η ΕΥΔΑΠ απέκτησε πλέον το
πρώτο χημικό εργαστήριο που είναι διαπιστευμένο
για τη διενέργεια δοκιμών σε αστικά λύματα και βι-
ομηχανικά απόβλητα. Επιπλέον, το χημικό εργαστή-
ριο της Υπηρεσίας Έρευνας και Ανάπτυξης είναι έτοι-
μο να υποστηρίξει το έργο της επαναχρησιμοποίη-
σης του νερού των εκροών του ΚΕΛ Ψυττάλειας, ένα
σημαντικό χρηματοδοτούμενο έργο που επιτελείται
μέσω της συνεργασίας της Υπηρεσίας Έρευνας και
Ανάπτυξης με τη Διεύθυνση Σχεδιασμού και Ανά-
πτυξης και γενικότερα μέσω της συνεργασίας της ΕΥ-
ΔΑΠ με την Περιφέρεια Αττικής.
Μέσα από τη διαδικασία διαπίστευσης, η ποιότητα της ερ-
γασίας στο χημικό εργαστήριο του ερευνητικού κέντρου
βελτιώθηκε αλματωδώς, το προσωπικό επιμορφώθηκε
σε εξειδικευμένα θέματα, τυποποιήθηκαν διαδικασίες και
οδηγίες εργασίας και ποσοτικοποιήθηκαν αναλυτικά χαρα-
κτηριστικά των μεθόδων ανάλυσης.
Το συνολικό αποτέλεσμα είναι έργο μιας ομάδας
εργαζομένων με εξειδικευμένες γνώσεις που συνε-
χίζουν να εργάζονται σκληρά προς την κατεύθυνση
της διατήρησης της ποιότητας.
Γιατί δεν πρέπει να ξεχνάμε πως η διατήρηση ενός συστή-
ματος διαχείρισης ποιότητας είναι ένα έργο εξίσου σημαντι-
κό και επίπονο με την αρχική προετοιμασία των εργαστηρί-
ων για τη διαπίστευση.
Έτσι, στα εργαστήρια της Υπηρεσίας Έρευνας και Ανάπτυ-
ξης τίθενται συνεχώς στόχοι βελτίωσης της ποιότητας και
επέκτασης του πεδίου διαπίστευσης, ώστε σε μικρό χρονι-
κό διάστημα το ΚΕΡΕΦΥΤ, το ερευνητικό κέντρο της Υπη-
ρεσίας Έρευνας και Ανάπτυξης, να μπορέσει να αποτελεί
πάλι ένα κόσμημα για την ΕΥΔΑΠ και έναν πιλότο για τις
εταιρείες ύδρευσης και αποχέτευσης στον ελληνικό χώρο.
